Type de document : Research Paper

Auteurs

• Allahshokr Assadollahi ¹
• Mina Darabi Amin ²

¹ استاد گروه زبان و ادبیات فرانسه دانشگاه تبریز

² دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فرانسه دانشگاه تبریز

Résumé

Le narrateur proustien – comme d’ailleurs l’auteur lui-même – est élevé dans un milieu familial et social où l’intelligence était hautement valorisée et appréciée. Pour lui, comme pour le philosophe Gilles Deleuze, « rien ne donne plus à penser que ce qui se passe dans la tête d’un sot » (2003, 101). C’est ainsi qu’A la recherche du temps perdu, souvent considéré comme le magnifique monument littéraire construit sur le temps, l’amour et la création artistique, ne perd rien à être envisagé comme une Encyclopédie –moderne– de la bêtise humaine. Par exposition d’une vaste variété de portraits et de discours bêtes et en en faisant un sujet de rire, le narrateur proustien trouve son propre moyen artistique afin de « nuire à la bêtise ». Au niveau philosophique, seule la formation de la pensée peut expliquer celle de la bêtise. Nous croyons que ce genre de la bêtise philosophique a également ses effets sur le plan discursif et communicationnel ; car, avant de se traduire en actes, c’est dans le discours que la bêtise se saisit. Elle y prend les formes les plus caricaturales, et fait ainsi tomber le discours dans l’automatisme du cliché et des idées reçues. Dans la démarche qui consiste à analyser la bêtise du discours des personnages, nous avons pris en compte aussi bien la dimension liée à la reconstitution de la bêtise dans la parole que celle liée à la réussite ou à l’échec des énoncés dans un échange conversationnel.

Mots clés

• bêtise
• Discours
• Conversation
• pragmatique
• linguistique

Titre d’article [Persian]

گفتمان بلاهت در رمان «طرف خانۀ سوان»

Auteurs [Persian]

• الله شکر اسداللهی ¹
• مینا دارابی امین ²

¹

²

Résumé [Persian]

راویِ پروستی - همانند خود نویسنده - در خانواده و محیطی اجتماعی رشد می‌یابد که در آن هوش از ارزش و منزلت فراوانی برخوردار بوده است. برای این نویسنده، همچنان که برای ژیل دلوزِ فیلسوف، «هیچ چیز به اندازۀ آنچه در سر یک احمق رخ می‌دهد، آدمی را به تفکر وا نمی‌دارد» ( 2003، 101 ). رمان در جستجوی زمان از دست رفته اغلب به عنوان بنای ادبیِ با شکوهی در نظر گرفته شده که بر پایۀ زمان، عشق و آفرینش هنری ساخته شده است، اما چیزی از این رمان کاسته نخواهد شد اگر آن را به چشم یک «دانشنامۀ- مدرن- حماقت بشری» بنگریم. با گرد آوردن طیف گسترده‌ای از پرتره‌ها و گفتمان‌های انسان‌های احمق و تبدیل آن‌ها به موضوعی طنزآمیز، راویِ پروست مسیر هنری خاص خود را برای «از بین بردن بلاهت» می‌یابد. از دیدگاه فلسفی، تنها شکل‌گیری تفکر می‌تواند شکل‌گیریِ بلاهت را توضیح دهد. ما بر این باوریم که که این نوع حماقت فلسفی اثرات خود را در سطح گفتمانی و ارتباطی نیز برجای می‌گذارد، چرا که بلاهت پیش از ظهور در عمل در گفتمان شخص ظهور می‌یابد. بلاهت در گفتمان طنزآمیزترین اشکال را به خود می‌گیرد و گفتمان را به ورطۀ کلیشه‌های خودکار می‌اندازد. در فرآیند تجزیه و تحلیل گفتمان بلاهت نزد شخصیت‌ها، هر دو بعد مربوط به شکل‌گیریِ حماقت در گفتار، و نیز موفقیت یا شکست گفته‌ها را مورد مطالعه قرار داده‌ایم.

Mots clés [Persian]

• حماقت
• گفتمان
• گفتگو
• پراگماتیک
• زبانشناسی