نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 استادیار در گروه مترجمی زبان فرانسه و معاون آموزشی دانشگاه الزهرا
2 استادیار دانشگاه الزهرا (س)
چکیده
تلقی مرسوم مبنی بر ترجمه ناپذیری اسامی خاص، امروزه مورد بازنگری قرار گرفته است. مطالعات جدید در زمینه انتقال اسامی خاص از زبانی به زبان دیگر که توسط ترجمه پژوهان و زبان شناسان انجام گرفته است، عدم یکپارچی راهکارهای مترجمین را در این خصوص به وضوح نشان میدهد. در تحقیق حاضر، سعی بر آن داریم تا راهبردهای مرحوم دکتر ابراهیم شکورزاده را در ترجمه اسامی خاص از فارسی به فرانسه در فرهنگ اصطلاحات علوم و معارف اسلامی که در سال 1375به چاپ رسیده است، مورد بررسی قرار دهیم. با تجزیه و تحلیل ترجمۀ سه دستۀ مهم این اسامی یعنی اسامی اشخاص، اسامی مکانها، و اسامی وقایع، به طبقهبندی راهبردهای عملی مترجم در انتقال این اسامی به دو گروه کلی خواهیم پرداخت: 1- غرابتگرایی 2- بومیسازی. سپس، نشان خواهیم داد چگونه انتقال اسامی که به مرجع خاص برون زبانی ارجاع میدهند، به سادگی امکان پذیر است. اما، در جایی که این اسامی معنایی را القا میکنند، انتقال آنها به زبان مقصد مسئلهساز خواهد بود: بعضی از این اسامی که حاوی معنا هستند باید لزوماً با توجه به متن ترجمه شوند، و در مورد بعضی دیگر که اغلب معنایی استعاری به همراه دارند، به دلیل فاصله بین فرهنگی، ترجمه تحتاللفظی باعث کجفهمی خواننده فرانسوی زبان میشود. در این موارد، بهتر است مترجم از راهکارهای تلفیقی بهره گیرد.
کلیدواژهها