نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

مدرس دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

این پژوهش به بررسی ترجمه کلاسیک و ترجمۀ زیرنویس، تفاوت­ها و شباهت­های میان این دو نوع از ترجمه، و همچنین جذابیت‌های آموزشی روش همانندسازی یا اقتباس می­پردازد. روش همانندسازی، روش قابل استفاده در ترجمۀ زیرنویس است و به علت حضور شخصیت­ها، زندگی و طرح کلی داستان جزو روش­های کاربردی آموزشی­ست که واژگانی مفید و روزمره را به دانشجو و مترجم تازه کار می­آموزد. در جایگاه دوم به بیان تفاوت­های اساسی حرفۀ مترجم (مترجم متون) و مترجم اقتباس­گر اشاره می­شود. در حقیقت نقطۀ مشترک ترجمۀ کلاسیک و ترجمۀ زیرنویس، انتقال پیام از زبانی به زبان دیگر است، و این در حالی ست که در ترجمۀ کلاسیک شکل ظاهری پیام تغییر نمی­کند، زیرا در هر دو سمت با متن مواجه هستیم، اما در ترجمۀ زیرنویس، مترجم پیام شفاهی را به پیامی کتبی تبدیل می‌کند. در بخش پایانی مسئلۀ وفاداری در ترجمه مورد بررسی قرار گرفته است. در ترجمۀ کلاسیک عدم وفاداری به متن اصلی برای مترجم تازه کار اشتباهی بزرگ است که باید از آن برحذر باشد، اما در ترجمۀ زیرنویس، چون امکان برگرداندن تمامی جملات شنیده شده در فیلم یا برنامه­ای مستند به نوشتار ناممکن است، بنابراین وفاداری به شکل مبداء چندان شایسته نیست. در حقیقت یافتن پاسخ این سؤال که پیام اصلی فیلم چیست؟ یا چه چیزی را باید ترجمه کرد و چه طور؟ از جمله پرسش­هایی‌ است که مترجم زیرنویس باید در صدد پاسخ به آن برآید.
 

کلیدواژه‌ها

[1]     BALDO Sabrina, « Apprendre à analyser la traduction pour apprendre à traduire », in Les langues Modernes, dossier la Traduction, Condé sur Noireau, Nathan, 2002, pp. 7-17.
[2]     BALLARD Michel, Versus (Vol. 1) : Repérages et paramètres, Ophrys, Paris, 2003.
[3]     _, Versus (Vol. 2) : Des signes au texte, Ophrys, Paris, 2004.
[4]     _, La Traduction à l’université, P.U. Lille, 1993.
[5]     _, (éd), Qu’est-ce que la traductologie ? Presses Université, Paris, Coll. « Traductologie », 2006.
[6]     DURIEUX Christine, Apprendre à traduire : pré-requis et tests, La Maison du Dictionnaire, Paris, 1995.
[7]     GAMBIER Yves (éd), Les Transferts linguistiques dans les médias audiovisuels, Presses Universitaire de Limoges, Limoges, 2001.
[8]     PERRIN Isabelle, Comment traduire ?, Hachette, Paris, 2000.
[9]     REY-DEBOVE Josette & REY Alain, Le Nouveau Petit Robert, Éditions Le Robert, Paris, 1993.
[10]  TOMASZKIEWICZ Teresa, Les Opérations linguistiques qui sous-tendent le processus de sous-titrage des films, Hardcover, Poznan, 1993.
[11]  VINAY Jean-Paul & DARBELNET Jean, Stylistique comparée du français et de l’anglais, Beauchemin, Montréal, 1958.