نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

چکیده

«درخت»، مضمون تکراری در متون مقدس، عهد باستان، ادبیات و نقاشی است. همین مضمون دارای سهمِ اساسی است که آن را در بُعد جهانی قرار می­دهد. بُعدی که آن را تبدیل به کُهن­الگوی ارزشمند برای طاهر بن جلون، نویسنده فرانسوی­زبان اهل مراکش کرده است.  در اشعار او، خواه در بطن رُمانهایش، درخت همچون داده­ی جغرافیایی، طبیعی، نشاط­آور و خیالی عمیقاً حضور دارد. همین درخت تا حدّ یک شخصیت و سخنگویی پیش می­رود که به واسطه پویایی و سرزندگیِ خود اَعمال را تغذیه می­کنند. همچنین به مکانی مساعد برای نمودِ خیالی و باور­نکردنی تبدیل می­شود. بنابراین ارزش سَمبلیک آن نیز از این زاویه است. در نزد طاهر بن جلون، درخت همچون پدر و مادر، همچون اسطوره، همچون شاهد عینی ظلم و فریب، جلال و فقر نمود می­یابد.

کلیدواژه‌ها

BEN JELLOUN Tahar, La prière de l’absent, Paris, Seuil, 1981.
BEN JELLOUN Tahar,  Cicatrices du soleil, Paris, Maspero, 1976.
BEN JELLOUN Tahar, Les amandiers sont morts de leurs blessures, Paris,  Maspero, 1976.
BACHELARD Gaston, L’eau et les rêves, Paris, José Corti, 1942
DURAND Gilbert, les structures anthropologiques de l’imaginaire, Paris, Dunod, 1992.
CASTEX-PIERRE George, Le conte fantastique en France, Paris, José Corti, 1951.
TODOROV Tzvetan, Introduction à la littérature fantastique, Paris, seuil, 1970.
MAALOUF Amin, Léon l’africain, Paris, Librairie générale française, 1986.
Le Coran, éd. Khadim Al Haramayn acharifin.
Les saintes écritures, traduction du monde nouveau, traduit de l’hébreu, de l’araméen et du grec en 1974.
Dictionnaire des symboles musulman, rites, mystiques et civilisations, Paris, Albin Michel, 1995.
Dictionnaire des littératures, sous la direction de jacques Doumougin, Paris, Larousse, 1985.