نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

چکیده

دقت وسواس­گونۀ نویسندۀ «در جستجوی زمان از دست رفته» در انتخاب نهایی شکلی از نقل قول به جای شکل دیگر آن، ما را بر آن می­دارد تا از خود بپرسیم که هر یک از اشکال مختلف نقل قول چه چیز برای رمان به ارمغان می­آورند. منظور از «نقل قول»، همان گفتار شفاهی است که شخصیت­ها با صدای بلند به زبان می­آورند و مسئولیت آن را می­پذیرند، یعنی همان دو شکل سنتی نقل قول مستقیم و نقل قول غیرمستقیم. یکی، با داشتن هماهنگی با داستان و دیگری، با حفظ استقلال خود و با دادن مستفیم رشتۀ کلام به شخصیت داستانی، اغلب، این دو نوع نقل قول به عنوان راهی برای بروز استعداد راویِ رمان پروست مورد استفاده قرار می­گیرند. به دور از انتخابی اتفاقی، استفاده و نیز تعداد این دو نوع نقل قول در داستان، با دستاوردی روانشناختی، اجتماعی و یا روایتگری ارتباط تنگانگ دارد که شایستۀ تجزیه و تحلیل است. از سوی دیگر، باید از خود پرسید که آیا استفاده از نقل قول مستقیم و یا غیرمستقیم در رمان «طرف خانۀ سوان» با کاربردی که دستور زبان سنتی به آن­ها اختصاص داده، سازگار و هماهنگ است، یا شاهد برخی نوآوری­ها از جانب نویسنده هستیم.

کلیدواژه‌ها

Bakhtine Michaϊl, Esthétique et théorie du roman, Gallimard, Paris, 1987.
Barthes Roland, Le degré zéro de l’écriture, Seuil, Paris, 1953.
Durrer Sylvie, Le Dialogue dans le roman, Nathan, Paris, 1999.
Genette Gérard, Figures II, Seuil, Paris, 1969.
Genette Gérard, Figures III, Seuil, Paris, 1972.
Jacobée Éric, La fonctions des discours des personnages, des récits de parole ou de pensée, des récits proférés à propos de la parole ou de pensée, dans le texte publié et les manuscrits d’À la recherche du temps perdu, Thèse à la carte, Paris, 1992.
Maingueneau Dominique, "Analyse du discours et archive », Semen [En ligne], 8 | 1993, mis en ligne le 12 juin 2007, consulté le 01 août 2015. URL : http://semen.revues.org/4069
Maingueneau Dominique, Linguistique pour les textes littéraires, Nathan, Paris, 2003.
Maingueneau Dominique, Précis de grammaire pour les concours, Bordas, Paris, 1993.
Milly Jean, Poétique des textes, Nathan, Paris, 1992.
Nathalie Sarraute, L’ère du soupçon, Folio essais, Paris, 1956.
Proust Marcel, À la recherche du temps perdu, Edit par Jean Yves Tadié, Gallimard, Paris, 1999.
Raimond Michel, La crise du roman : des lendemains du Naturalisme aux années vingt, 5e édition, José Corti, Paris, 1966.