نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه فرانسه، دانشکده ادبیات، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران.

2 گروه فرانسه. دانشکده ادبیات. دانشگاه الزهرا. تهران. ایران

چکیده

داستان کوتاه «گاو» بارزترین اثر ادبیات ایرانیِ قرن گذشته است که رابطهٴ میان انسان و حیوان را به چالش می‌کشد. در قرن حاضر، با بیدار شدن آگاهی بوم‌شناختی و اکوفمینیستی نویسندگان ایرانی، ادبیات متأخر به این رابطه بازگشته است. قلب گاو، رمان متأخر، می‌تواند بعنوان بازخوانش اکوفمینیستی «گاو» قلمداد شود و این امر در رمان از ورای ارجاعات مختلف به سیر و شخصیت اصلی این داستان کوتاه قابل رؤیت است. قلب گاو شخصیتِ عطا را به تصویر می‌کشد که به دلیل کار کردن در کشتارگاه و کشتن گاوها، دچار ازخودبیگانگی تدریجی می‌شود. رمان از موضعی اکوفمینیستی حمایت می‌کند که هم راستا با سوزان گریفین است و بر اساس آن زن و مرد در برابر زیست محیط برابرند. در این پژوهش تلاش ما بر آن بود که خوانشی دریافت‌شناختی و اکوفمینیستی از قلب گاو ارائه دهیم و به سؤالات مهمی پاسخ گوییم: چگونه رمان مسئلهٴ اصلی داستان را بازسازی می‌کند و چگونه می‌توان تفاوت میان شخصیت اصلی دو اثر را تفسیر کرد؟ چرا شخصیت اصلی رمان محکوم به طردشدگی اجتماعی‌ست و چگونه آن را زیست می‌کند؟ چه رابطه‌ای او را به جهان حیوانی پیوند می‌دهد و نتایج این پیوند چیست؟ پاسخ این سؤالات ما را به آگاهی اکوفمینیستی جدیدی رهنمون ساخت که بر اساس تساوی زن و مرد در برابر معیارهای مردسالار و سرمایه‌مدار شکل گرفته است.

کلیدواژه‌ها