نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
دانشگاه مولای اسماعیل، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، MEKNES
چکیده
در درجه صفر نوشتار، رولان بارت به مفهوم «نوشتار سفید» می‌پردازد؛ سبکی ادبی مینیمالیستی که می‌کوشد از سنت‌ها و قراردادهای سبک‌شناختیِ به ارث رسیده از گذشته رها شود. نوشتار سفید در پی آن است که خنثی، شفاف و عاری از هرگونه تصنع و محدودیت‌های تحمیل‌شده از سوی ژانرهای ادبی باشد. بارت مفاهیم کلیدیِ زبان، سبک و نوشتار را معرفی کرده و بررسی می‌کند که این عناصر چگونه با یکدیگر تعامل دارند و بر تولید ادبی اثر می‌گذارند. از نگاه او، نوشتار سفید تلاشی است برای گسستن از این محدودیت‌های رسمی و رهایی از دسته‌بندی‌های سخت‌گیرانه ژانرهای ادبی. بااین‌حال، حتی این نوشتار که قصد دارد خنثی و بی‌سبک باشد، در نهایت تحت تأثیر تاریخ قرار گرفته و درون جامعه جذب می‌شود. در نتیجه، به‌تدریج ویژگیِ خنثی و آزاد خود را از دست داده و خود به چارچوب سبکیِ جدیدی تبدیل می‌شود که بار دیگر در قراردادهای ادبی ادغام می‌شود. بارت در درجه صفر نوشتار تأملی عمیق دربارة دشواری، و حتی شاید ناممکن بودنِ، خلق نوشتاری کاملاً رها از قیود تاریخی و اجتماعی ارائه می‌دهد، درحالی‌که هم‌زمان، رابطه‌ی نویسنده با سبک و جامعه را بازتعریف می‌کند.
موضوعات
)