نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
گروه فرانسه،دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.
چکیده
نوشتار زنانه ابزاری برای زنان است تا به بیان خود بپردازند، از گفتمانهای مسلط مردانه رهایی یابند و جایگاه خود را در ادبیات بازپس گیرند. این نوع نوشتار که توسط هلن سیکسو نظریهپردازی شده، از زمان اختراع زبان وجود داشته است، زیرا از نگاه، تجربیات و احساسات زنانه نشأت میگیرد، اما با فالوسنتریسم سرکوب شده است. نوشتار زنانه به سه نسل در ایران و فرانسه طبقهبندی میشود. نسل اول با رابعه بلخی و ماری دو فرانس آغاز میشود. نسل دوم که با فمینیسم قرن نوزدهم همگام شده، با شخصیتهایی مانند "للیا" اثر ژرژ ساند و بازتعریف هویت زنانه توسط پروین اعتصامی در شعر "زن در ایران" بروز یافته است. نسل سوم پس از موج دوم فمینیسم و "جنس دوم" سیمون دو بووار و با دوگانگی زبان خنثی/جنسی آغاز میشود. هلن سیکسو و لوس ایریگاری ویژگیهای زبان زنانه را برشمردهاند؛ در این راستا، "کلودین در خانه" اثر کولت که از این زبان به خوبی استفاده کرده و "جزیره سرگردانی" سیمین دانشور که ایدههای شخصیت خود را با زبانی سنتی بیان کرده، بررسی شدهاند. جولیا کریستوا این بحث را به حوزه نشانهشناسی گسترانده است. جریان سوژه در کورای نشانهشناسی، دال را به سوی تحول و نوسازی مداوم میبرد. عملکرد نظریه کریستوا در آثار "زن یخزده" آنی ارنو و "عادت میکنیم" زویا پیرزاد مطالعه شده است. سوژه فرانسوی که از مکان نمادین خارج میشود و در مکان نشانهشناسی قرار میگیرد، به عنوان نماد جدید پذیرفته میشود، در حالی که سوژه ایرانی قادر به قرارگیری در کورا نیست و توسط سوژه ثانویه رد میشود.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
[2] AUCLERT, Hubertine. La citoyenne. 1982.
[3] AUCLERT, Hubertine. Discours lors des Séances du Congrès ouvrier socialiste de France. Marseille,
1879.
[4] BARBEY D’AUREVILLY, Jules. Œuvres et les hommes au XIXe
siècle : V. Les bas-bleus. Paris,
1978.
[5] CIXOUS, Hélène, Le rire de Méduse. Paris : Galilée, 1975.
[6] CIXOUS, Hélène, CLEMENT, Catherine. La Jeune Née. 10/18, Paris, 1975,
[7] COLETTE, Claudine en ménage, éditions France-Albin, 1966.
[8] CONDORCET, Déclaration des droits de la femme et de la citoyenne, 1790.
[9] CORBIN, Alain, COURTINE, Jean-Jacques, VIGARELLO, Georges. Histoire de la virilité. Volume
II, Le triomphe de la virilité. Le XIXe siècle. dirigé par Alain Corbin, Paris, Le Seuil, 2011.
[10] DANESHVAR, Simin, L’île d’errance, éditions Kharazmi, 1993.
[11] DE GOUGE, Olympe. Déclaration des droits de la femme et de la citoyenne. 1791.
[12] DESESSARTS, Alfred. La France littéraire. 1833.
[13] ERNAUX, Annie. La femme gelée. Paris : Gallimard, Folio, 1989.
[14] ETESAMI, Parvin, Recueil des poèmes, Téhéran, 1935.
[15] GRIMARD, Elise. « Le féminisme de George Sand : engagement individuel ou collectif ? ». Mémoire
de master, Université Sherbrooke, 1998.
[16] HADAD ADEL, Gholam Ali, Parvin. Encyclopédie du monde islamique. 2014.
[17] HOOG NAGINSKI, Isabelle. « Lélia ou L’Héroïne impossible ». Université Laval, 2003.
[18] IRIGARAY, Luce. Sur l'éthique de la différence sexuelle. Les Cahiers du GRIF, vol. 32, no 1, 1985.
[19] IRIGARAY, Luce. Ce sexe qui n’en est pas un. Éditions de Minuit, Paris, 1977.
[20] JAFARZADEH, Shabnam. « L’écriture féminine en Iran ». La revue Plume, Numéro 31, Paris, été
2020.
[21] KHOSROPANAH, Mohammad Hossein. « Objectifs et luttes des femmes iraniennes en attendant le
premier mandat de l'Assemblée nationale ». Negah Nou, Vol. 41, Téhéran, 2018.
[22] KRISTEVA, Julia. Pouvoir de l’horreur ; essai sur l’abjection. Paris : Seuil, 1980.
[23] KRISTEVA, Julia. Polylogue. Paris : Seuil, 1977.
[24] KRISTEVA, Julia. Recherches pour une sémanalyse. Paris : Seuil, 1969.
[25] MARQUISET, Alfred, « Lettre du 27 août 1834, dans Ballanche et Mme d’Hautefeuille ». Lettres
inédites, 1912.
[26] MIRABEDINI, Hasan. « Les premiers pas des femmes dans la littérature iranienne contemporaine,
Grand Centre d'Encyclopédie Islamique ». Centre de Recherche Islamique Iranien, 2013.
[27] NAMINI, Hossein. Immortel, Parvin Etessami. اعتصامی ن پروی،جاودانه. éditions Forouzan, 1362.
[28] PIRZAD, Zoya. On s’y fera. éditions de Centre, 2004 ; traduit par Christophe Balaÿ, Zulma, Paris,
2009.
[29] PRUD’HOMME, Johanne, LEGARE, Lyne. Le sujet en procès. Université du Québec à TroisRivières.
[30] ROSSI, Alice. « Social Roots of the Woman’s Movement, in The Feminist Papers ». New York,
Columbia University Press, 1973.
[31] SADEGHI, Maryam, PARHIZKARI, Bahareh. « Caractérisation de l’identité traditionnelle et
moderne de la femme iranienne dans la poésie Parvin Etessami », revue de la recherche de la
littérature persane, 2013.
[32] SAND, George. Lélia. Paris : 1960.
[33] STISTRUP JENSEN, Merete. « La notion de nature dans les théories de l’écriture féminine ». Presse
universitaire de Lyon, 2001
[34] VICTOIRE-DEROIN, Jeanne. Un appel aux femmes, La femme libre. premier numéro, 1832.
)