نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکترای دانشگاه ووپرتال، آلمان
2 دانشیار گروه زبان و ادبیات فرانسه، دانشگاه اصفهان، ایران
چکیده
مطالعات مربوط به فضای اجتماعی به مرور و با شروع سالهای 1960 راه خود را در محافل جامعه شناسی و همچنین محافل نقد ادبی باز کرده اند. با وجود اینکه در هر دو زمینه فوق، رویکرد های متفاوتی برای تحلیل فضا وجود دارد، معمولاً فضامندی و مطالعات فضایی با نام هانری لوفور گره خورده اند. نظریه ی فضایی این فیلسوف فرانسوی فهم فضایی سه گانه ای را با توجه به مولفه های کنشگری فضایی، بازنمایی فضا و فضای بازنمایی ارائه می دهد. لوفور این سه مولفه را با عنوان فضای ادراک شده، فضای فهم شده و فضای زیست شده نیز معرفی می کند. در پژوهش پیش رو، اقتباسی ادبیاتی از نظریه ی فضایی لوفور به ما در تحلیل پویایی فضایی کتاب در جست و جوی زمان از دست رفته کمک می کند. این پویایی فضایی به وسیله ی دوگانه ی فضای روزمره/ فضای بازنمایی توضیح داده شده است ؛ فضای روزمره که بیش از همه با مفهوم جداسازی و فاصله گذاری طبقاتی در محافل اجتماعی آریستوکراتیک و بورژوا گره خورده است، در دل خود، فضای جدید نمادینی می آفریند که همچون چارچوبی برای بیان آزادانه احساسات عمل می کند. همچنین، این فضا بن مایه ی مناسبی برای آفرینش ادبی و هنری به سوژه هایش هدیه می دهد. در نهایت، فضای نوشتار، در اثر مارسل پروست، به لطف ایجاد بازنمایی های فضایی جدید، به دور از مفاهیم جداسازی طبقاتی، و همچنین محدودیت های زمانی فضای فیزیکی، به مثابه ی فضای غایی بازنمایی در نظر گرفته می شود.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
Perdu », Revue des Etudes de la Langue Française. Septième année, N° 13, AutomneHiver 2015.
[2] BAILEY, C.G.« The Postmodern Sublime: Fredric Jameson’s Bonaventure Hotel ». 2018.
Récupéré sur : https://thegardenstatuary.com/archives/2856. Consulté le 25 juin 2024.
[3] JAMESON, F. Postmodernism or the Cultural Logic of Late Capitalism. Durham: Duke
University Press. 1991.
[4] GENETTE, G. « La littérature et l’espace ». Dans Figures II. Paris : Gallimard. 1969.
[5] GREIMAS, A. J. « Pour une sémiotique topologique ». Sémiotiques et sciences sociales.
Paris: Editions du Seuil. 1976. pp. 110-121.
[6] FOUCAULT, M. Archéologie du savoir. Paris : Gallimard. 1996.
[7] LEFEBVRE, H. La vie quotidienne dans le monde moderne. Paris: Gallimard, 1968.
[8] LEFEBVRE, H. Everyday life in the modern world. (S. Rabinovitch, Trad.) New York: Harper
& Row, 1971.
[9] LEFEBVRE, H. La prouction de l'espace. Paris: Anthropos, 1974.
[10]MARX, Karl. Les Manuscrits de 1844. Paris: Editions sociales, 1968.
[11]POULET, G. L’espace proustien. Paris : Gallimard. 1963.
[12]PROUST, M. A la recherche du temps perdu. Paris: Gallimard, 1954.
[13]PROUST, M. Contre Saint-Beuve. Paris: Gallimard, 1954.
[14]ShIELDS, R. Lefebvre, love and struggle. London: Routledge, 2000.
[15]SCHWARTE, L. « Foucault, l'esthétique du dehors ». Chimères. Revue des schizoanalyses.
N°54-55. Automne 2004.
[16]QUINIOU, Y. « Pour une actualisation du concept d'aliénation ». Actuel Marx, 39, 71-88.
2006. https://doi.org/10.3917/amx.039.0071
)