نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 گروه زبان و ادبیات فرانسه، دانشگاه بوعلی‌سینا،همدان، ایران
2 گروه مترجمی زبان فرانسه، دانشکده ادبیات فارسی و زبان های خارجی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران
چکیده
ناهمگن بودن سروده‌های مالدورور به‌حدی است که هرگونه تلاشی برای گنجاندن این متن در یک گونة ادبی خاص بی‌گمان با شکست روبرو خواهد شد. گرچه بسیاری این متن به‌ظاهر منثور نیمة دوم سدة نوزدهم را در ادبیات منظوم جای می-دهند، اما تردیدی نیست که ورای بی‌انسجامی ظاهری و هنجارشکن این متن بدیع، وجود یک راوی اقتدارطلب اما شاید تنها عنصری باشد که پیوند و انسجام درونی شش سروده را تضمین می‌کند. سلطه‌جویی روایت تا آنجا پیش می‌رود که هم‌زمان با برتری یافتن حجم گفتمان بر حکایت، راوی هرگز به خوانندة متن لوتره‌آمون اجازه نمی‌دهد تا با داستان آن هم‌ذات‌پنداری کرده و به اصطلاح با تن دادن به توهم ارجاعی از خوانندة آرمانی متن دور گشته و به خوانندة بد بدل گردد. ارجاع مداوم روایت به کنش روایت‌پردازی با گسستن جریان داستان، سخن گفتن با روایت‌شنو و تفسیر گفته‌ها و داستان، همگی بر حضور پررنگ راوی و روایت‌پردازی در سروده-های مالدورور صحه می‌گذراند. تردیدی نیست که وجود چنین روایتی خودبازتاب و خودشیفته، در همان نخستین سطور اولیة متن افق انتظار خوانندة سدة نوزدهم را به چالش می‌کشد و از او خوانشی سراسر آگاهانه می‌طلبد، خوانشی که خواننده را در جستجوی بی‌پایان معنا ناکام می‌گذارد و همواره او را با پرسش‌های بنیادینی پیرامون چیستی و کارکردهای انگاره‌های مهمی چون نوشتار، خوانش، روایت، مولف و ادبیات مواجه می‌سازد.
کلیدواژه‌ها
- BARTHES, Roland. Le Bruissement de la langue. Essais critiques IV. Paris : Seuil, 1984.
- BLANCHOT, Maurice. Lautréamont et Sade. Paris : Minuit, 1963.
- BENVENISTE, Emile. Problèmes de linguistique générale, II. Paris : Gallimard, 1974.
- GENETTE, Gérard. Figures III. Paris : Seuil, 1972.
- GENETTE, Gérard. Palimpsestes. La littérature au second degré. Paris : Seuil, 1992.
- HUGOTTE, Valéry. Lautréamont, Les Chants de Maldoror. Paris : PUF, 1991.
- JOUVE, Vincent. Poétique du roman. Paris : Armand Colin, 1997.
- JOUVE, Vincent. Effet-personnage dans le roman. Paris : PUF, 1998.
- KERBRAT-ORECCHIONI, Catherine. L'Enonciation. De la subjectivité dans le langage. Paris : Armand Colin, 2002.
- LAUTREAMONT, DUCASSSE Isidore. Œuvres Complètes. Paris : GF Flammarion, 1990.
- MACHET, Agnès. « Le contrechamp dans Les Chants de Maldoror d'Isidore Ducasse ». Lautréamont, Retour au texte, Scepi, H., et J.-L., Steinmetz (sous direction), Poitiers : URF Langues Littératures, Maison des sciences de l'homme et de la société, 2001.
- MAINGUENEAU, Dominique. L'Enonciation en linguistique française. Paris : Hachette, 1994.
- SOLLERS, Philippe. « La Science de Lautréamont ». L'Ecriture et l'expériences des limites, Paris : Seuil, 1968.
- TADIE, Jean-Yves. Le Récit poétique. Paris : Gallimard, 1994.
- TISSET, C Analyse linguistique de la narration. Paris : CDU SDEES, 2000.
- ZOKHTAREH, Hassan & Mahvash, Ghavimi. « Lautréamont et la parodie ». Plume, 13, 2011, pp. 143-163.
- ZOKHTAREH, Hassan. « Texte-Phénix. Textophagie chez Lautréamont ». Revue des études de la langue française, 10 (1), 2018, pp. 59-68.
- زختاره حسن و اسماعیل فرنود، «دموکراسی ادبی در آوازهای مالدورور»، پژوهش ادبیات معاصر جهان، شماره 27(1)، 1401، صص 325-350.
- زختاره حسن، «بررسی فرداستان در آوازهای مالدورور»، پژوهش‌های زبان و ترجمه فرانسه، شماره 2(2)، 1398، صص 139-156.
- زختاره حسن، «بررسی نشانه ـ معناشناختی کارکرد انگیزشی گفته‌پردازی در هزارویک شب، از میرایی تا نامیرایی»، جستارهای زبانی، شماره 1(43)، 1397، صص 139-159.
)