نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 زبان و ادبیات فرانسه، دانشگاه تبریز،تبریز، ایران
2 آموزش زبان و ادبیات فرانسه، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
3 گروه زبان و ادبیات فرانسه، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
4 زبان و ادبیات فرانسه، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
چکیده
هر مفهوم روایی مستلزم چارچوب مکانی و زمانی خاصی است که از طریق آن در بستر متن گسترش مییابد. برخلاف رمان سنتی که بافت زمان و مکان را موضوعی حاشیهای تلقی میکند، رمان مدرن به مطالعهی دگرگونی ویژگیها و ساختار مکانی میپردازد و بازسازی بیوقفهی مکان را از ورای نگاه نهاد ناظر نشان میدهد. گذر میلان (1954)، به عنوان نخستین اثر برتر از میشل بوتور، که بر پایهی درکی چند آوایی از جهان واقع بنا شده است، روایتی کابوس وار از زندگی شهری است که شکاف روزافزون میان انسان و جامعهی مدرن را به تصویر میکشد. در حقیقت، جهان داستانی بوتور جهانی ذهنگرا (سوبژکتیو) است که در نگاه راوی یا در خودآگاه شخصیت‌های رمان شکل میگیرد. با این حال، ساختار مکانی دربردارندهی یک بعد عینی نیز میباشد که برگرفته از جهان واقع بوده و به ساخت معنا در اثر کمک میکند. خوانشی عمیق از چارچوببندی مکان در رمان یاد شده به پژوهشگر این امکان را میدهد که به تصویر ذهنی نویسنده از دنیای مدرن دست یابد. ما در این مقاله نخست به تحلیل گزیدههایی از رمان بوتور میپردازیم که بر جنبههای توپوگرافیک بافت مکان تکیه دارند و در مرحلهی بعد سعی بر این داریم که ارتباط میان چارچوب مکانی و تنش درونی نهاد ناظر را آشکار کنیم.
کلیدواژه‌ها
- AFKHAMI NIA M., DJAVARI, M-H., MOHAMMADI-AGHDASH, M., AHANSAESALMASI, S. « Enjeux des postures énonciatives dans Harmonie nocturne, présentation suivie des modèles textuels ». Revue des études de la langue française, n 24, 2021, pp115-130.
- BARONI, Raphaël. Les Rouages de l’intrigue : Les outils de la narratologie postclassique pour l’analyse des textes littéraires. Genève: Slaktine Érudition, 2017.
- BARTHES, Roland. «L'effet de réel.» Communications 11, 1968, pp. 84-89.
- BENVENISTE, Émile. Problèmes de linguistique générale, Tome I. Paris : Gallimard, 1976.
- BUTOR, Michel. Essais sur le roman. Paris: Gallimard, 1992.
- BUTOR, Michel. Passage de Milan. Paris: Les Éditions de Minuit, 1954.
- FÄRNLÖF, Hans . « Chronotope romanesque et perception du monde : A propos du Tour du monde en quatre-vingts jours .» Poétique152, 2007, pp. 439-456.
- FRIEDRICH, Hugo. « Le paradoxe de Pascal : L’expression linguistique d’une forme de pensée.» Courrier du Centre international Blaise Pascal 17, 1995, pp. 1-40.
- FROHOCK, Wilbur Merrill. «Introduction to Butor.» Yale French Studies 24, 1959, pp. 54-61. <https://www.jstor.org/stable/2929302>
- GHÂSSEMI, Reza. Harmonie nocturne. Trads. Jean-Charles Flores et Robert Sctrick. Paris: Phébus, 2001.
- GUILLAUME, Gustave. «Une vie , une œuvre.» Langages178, 2010, pp. 11-20.
- LE QUERLER, Nicole. «Les modalités en français.» Revue belge de philologie et d'histoire 82, 2004, pp. 643-656.
- LECA-MERCIER, Florence. 35 questions de grammaire française. Paris: Armand Colin, 2019.
- MOHAMMADI-AGHDASH, Mohammad. « L'hétérogénéité énonciative montrée : le cas des îlots textuels dans Une Vie de Maupassant». Plume, 2018, pp. 157-182.
- NAZRI-DOUST, Mas’oud., SHAHTALEBI HOSSEIN-ABADI, Vida. «Passage de Milan et tradition réaliste.» Revue des Études de la Langue Française, 2008, pp. 77-90.
- OPPERMANN-MARSEAUX, Evelyne., GABRIELLA, Parussa. «Quelques valeurs énonciatives du futur I en ancien et moyen français 77 | 2018, , consulté le 03 mai 2019. DOI : 117 Pagination : 117-.» Linx [En ligne] (2018): 117-142. mis en ligne le 30 avril 2019
- PERUGINI, Gabriel. Déconstruction et reconstruction chez Michel Butor et Alain Robbe-Grillet : contribution du nouveau roman à l’imaginaire social des Trente glorieuses (1946-1975). São Paulo: Université Charles de Gaulle-Lille III, 2015.
- RABATEL, Alain. «Cas de belligérance entre perspectives du narrateur et du personnage : neutralisation ou mise en résonance des points de vue ?» Linx Revue des linguistes de l’université Paris X Nanterre 43 (2000): 103-120. <http://linx.revues.org/1095>
- RABATEL, Alain. Homo Narrans: Pour une analyse énonciative et interactionnelle du récit. Vol. Tome I: Les points de vue et la logique de la narration. Limoges: Lambert-Lucas, 2008.
- RABATEL, Alain. La construction textuelle du point de vue. Lausanne, Paris: Delachaux et Niestlé, 1998a.
- RABATEL, Alain. Une Histoire du Point de Vue, Université de Metz/Actuelle Université de Lorraine, 1998b.
- RABATEL, Alain. «Le point de vue, une catégorie transversale.» Armand Colin, 2005, pp. 57-68.
- RABATEL, Alain. «Les représentations de la parole intérieure [Monologue intérieur, discours direct et indirect libres, point de vue].» Langue française 132, 2001, pp. 72-95.
- ROUSSEAU, André. «Espace, référence, représentation. Réflexions sur quelques conceptualisations de l'espace.» Faits de langues: Motivation et iconicité. 1, 1993, pp. 151-162.
- TODOROV, Tzvetan. «Les catégories du récit littéraire.» Communications; Recherches sémiologiques : l'analyse structurale du récit 8, 1966, pp. 125-151. <https://www.persee.fr/doc/comm_0588-8018_1966_num_8_1_1120>
- VULTUR, I. Paul Ricœur et la narratologie : un dialogue croisé. Cahiers de Narratologie(39). 2021, pp. 1-16. Retrieved from http:// journals.openedition.org/narratologie/12073
)