نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجو دکتری زبان و ادبیات فرانسه، اصفهان، ایران

2 استادیارگروه زبان و ادبیات فرانسه، تهران، ایران

3 گروه آموزشی زبان و ادبیات فرانسه، دانشکده زبان و ادبیات، واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

—این مقاله به بررسی هویت، رفتار درونی وعکس العمل شخصیت‌ها در افلاک ‌نما توسط نویسنده فرانسوی قرن بیستم، ناتالی ساروت می‌پردازد. می توان گفت این کتاب حاصل تأمل، مطالعه و شیوه نگارش نویسنده است. در عین حال نویسندگان دیگری مانند کلود سیمون، میشل بوتور، رابرت پینگه، کلود اولیه و... از جمله کسانی بودند که به دلیل تحولات اجتماعی و سیاسی سبک بیان رئالیستی را کنار گذاشتند و کلاسیک نویسی را پشت سر گذاشتند. می توان گفت که همه آنها حداقل در یک چیز مشترک داشتند و آن ایجاد تغییرات و دگرگونی در ایجاد، زمان بندی، شخصیت پردازی فضا و حتی در برخی موارد رد اصل طرح و توطئه در آن فرم سنتی بود. به عنوان مثال، ناتالی ساروت در افلاک نما بیش از آنکه درگیر روایت و فیلمنامه باشد درگیر توضیح رفتار و واکنش های درونی شخصیت هایش است. از جمله این نویسندگان می توان به ناتالی ساروت به عنوان محقق اعماق ناشناخته وجود انسان متعلق به این قرن اشاره کرد. او تمام زندگی خود را وقف کارهای ادبی برای کشف پدیده های درونی و پنهانی واسطه بین ضمیر ناخودآگاه انسان و ضمیر خودآگاه کرد و آنها را تروپیسم نامید. نویسنده ای که سعی می کند فضای پیچیده و ناگفتنی را فراتر از این طرح ها و شخصیت های خاص و اخبار قراردادی تحلیل کند. در این مقاله به بررسی نحوه نگاه محتاطانه نویسنده سالخورده به کتاب می پردازیم.

گذشته با طنین انداز یک صدای روایی مرتبط مانند دوستی بی پروا و همچنین بررسی رویه های به کار رفته در تهیه این اثر، با خوانشی روانکاوانه و با تکیه بر نظریه های فروید، به بررسی اثر برای دستیابی به لایه های پنهان می پردازیم. با استفاده از نظریات مونیک گوسلین برای بررسی ساختار متن، به دنبال نشان دادن ذهنیت نسبی‌گرایانه ساروت هستیم که انسان را موجودی پیچیده، چند بعدی و غیرقابل پیش‌بینی می‌داند. اگر از منظر روان‌شناختی به آن نگاه کنیم، می‌توان گفت که آثار این نویسنده که به گفته ژان پل سارتر به دلیل نداشتن جنبه‌های ادبی و داستانی و توجه بیش از حد به آن، در ردیف رمان‌های ضد رمان قرار گرفته‌اند. سایر عناصر (مانند شخصیت و افراد درونی) با دیدگاه نسبی گرایی پست مدرن سازگار است و توضیح این کتاب چیست؟ در این تحقیق سعی بر آن است تا به تحلیل هویت، رفتار درونی و واکنش های شخصیت های افلاک نما بپردازیم.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

Sarraute (N.) : Tropismes, Paris : Editions de Minuit, 1957.
Sarraute (N.) : Le Planétarium, Paris : Gallimard, 1959.
Blanchot, Maurice : L’espace littéraire, Paris : Gallimard, folio/essais, 1955/2002
Genette, Gérard : Seuils, Paris : éd. du Seuil, 1987
Genette, Gérard : Figures III, Paris : éd. du Seuil, 1972
Robbe-Grillet, Alain : Pour un nouveau roman, Paris : Les Éd. de Minuit, 1961
Robbe-Grillet, Alain : Instantanés, Paris : Les Éd. de Minuit, 1962
Maingueneau, Dominique : Éléments de linguistique pour le texte littéraire, Paris : Nathan, 2001
Weinrich, Harald : ”La mise en relief”, Le temps: le récit et le commentaire. Paris : Seuil, 1973, pp. 107-130
Rousseau, Jean-Jacques : Les Confessions I, GF Flammarion : Paris, 2002
Alpozzo, Marc « Y a-t-il un avenir du roman », op.cit., p.2.
Aristote, La Poétique, traduction de R. Dupont Roc et J. lallot, Paris, Le livre de poche, 1920 (59 à 17-21).
Arnaud R., Nathalie Sarraute, op cit, p, 141.
Assadollahi, Allahshokr, Du pronom au jeu : une nouvelle approche romanesque. 2006, p. 2.
Eco (U) : Lector in Fabula, Paris : Grasset, 1979, « coll. Le livre de poche ».
Ernaux. Annie, BACHOLLE-BOSKOUIC De la perte au corps glorieux. P. 13.
Ernaux. Annie, DUGAST-PORTES Étude de l'œuvre. P. 158.
Ernaux. Annie, La Honte .P. 40.
Edouard D., Le Monologue intérieur, Paris, Messein,1931, p.59.
Freud, S, Destins freudiens de l'identification, 1967, p, 59-65.
Freud, S, L'inventeur de la psychanalyse, en, 1923, p,68.
Genette, G : Figures II, Paris, seuil, 1969, pp.293-294.
Genette, G, Figures III, Paris, seuil, 1972, p.79.
Genette, G : « Premier des écrivains modernes » dans Travail de Flaubert, Paris, Seuil, 1983, pp.7-8.
Goldmann, Lucien, Pour une sociologie du roman, Paris, Gallimard, 1956, p.82.
Gosselin M. (1996), commente Enfance de Nathalie Sarraute, Gallimard, Foliothèque, Paris. [27]Jefferson, Ann, « Nathalie Sarraute comme comédie de la critique » in http://       www.remue.net/cont/sarraute/5jefferson.html, consulté le 10 mars 2005.
Jefferson, Ann : « Nathalie Sarraute et l’écriture de la mort », pp. 105-118.
Reuter, Y : L'analyse du récit, Paris : Nathan / HER, 2000.
Ricardou, Jean Problèmes du nouveau roman, Paris, Seuil, 1967, p.82.
Rykner, Arnaud : Nathalie Sarraute, Paris : Seuil (« Les Contemporains »), 1991 et 2002.
Sarraute, Nathalie : L’ère du soupçon, Essais sur le roman, Paris : Éd. Gallimard, folio, 1956.
Sarraute, Nathalie, Le Planétarium, Paris, Gallimard, 1959). « Folio » n° 92, p.,5.
Sarraute, N : OEuvres complètes, paris : Gallimard, 1956 « Bibliothèque de la Pléiade ».
Sarraute, N., Entretiens avec Nathalie Sarraute, Benmussa, S., op. cit, p. 72.
Sartre, Jean Paul, commente Enfance de Nathalie Sarraute, Gallimard, Foliothèque, Paris.
Todorov, T : Poétique, vol de « Qu'est-ce le structuralisme ? », Paris : Seuil, coll. « points », N° 45., 1996,   p.82.
Todorov, T : « Les catégories du récit littéraire » in L'Analyse structurale du récit, Paris : Nathan / HER,   1966.
Todorov, T : Poétique de la prose, Paris ; Seuil, 1971.
Woolf, Virginia, une chambre à soi, paris, Gallimard, 2001, p.148.