نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 گروه فرانسه، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران.
2 گروه فرانسه، دانشگاه الزهراء، تهران، ایران.
چکیده
در دهه اول قرن بیستم، ایران و جهان با بحران عظیمی روبرو بودند. وقایع بعد از انقلاب مشروطه و قبل از جنگ جهانی اول زمینه را برای یک تحول سیاسی-اجتماعی آماده کردند، تحولی که باعث تغییر ادبی در کشور ما شد: ابتدا رمان، سپس داستان کوتاه و بعد ها شعر نو متولد شدند. در این دوران نیما یوشیج شعر معروف خود « می تراود مهتاب » را سرود. نیما تحصیلات خود را دریک دبیرستان فرانسوی در تهران گذرانده و تحت تاثیر شعر نو ادبیات فرانسه بود، خصوصا اشعار نمادین که امکان توصیف واقعیت های جامعه را به شاعر می دهد. قشر تحصیل کرده در ایران واکنش خوبی نسبت به این تحول نداشت. بعد از سالها، شعر نیما با استقبال خوانندگانش روبرو و به عنوان پیشگام « شعر نو فارسی » شناخته می شود. پژوهش حاضر به مطالعه این شعر با استناد به نظریه نقد اجتماعی کلود دوشه می پردازد تا به چگونگی ارتباط شعر با مسائل اجتماعی پی ببرد. تحلیل شعر نشان می دهد که این نوع گفتار فقط تاثیر شعرای فرانسوی روی نیما نبوده، بلکه راهی است که او انتخاب کرده تا وقایع سیاسی-اجتماعی عصر خود را بیان کند.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
et Marie-Claire ROPARS ». La politique du texte. Enjeux sociocritiques, Lille, Presses universitaires de Lille, 1992,
pp. 9-27.
[2] CHASSAY, Jean-François. « Discours social », dans Paul ARON, Denis SAINT-JACQUES et Alain VIALA [dir.],
Le dictionnaire du littéraire. Paris, Quadrige/Dicopoches, deuxième édition revue et augmentée, 2004, pp. 156-157.
[3] DJAVARI, Mohammad Hossein & al. (2019). « Les Racines du Ciel : application de l'approche sociocritique de
Claude Duchet ». Plume, vol. 15, n° 29, pp. 83-103.
[4] DUCHET, Claude. « Positions et perspectives », dans Sociocritique. Paris, Fernand Nathan (coll. « Nathan-Université
»), 1979, pp. 3-8.
[5] -----. « Pour une socio-critique ou variations sur un incipit ». Littératures, n° l, 1971, pp. 5-14.
[6] -----. Sociocritique. Paris, Nathan, 1979.
[7] JULIEN, Nadia. Dictionnaire des symboles. Alleur (Belgique) : Marabout, 1989.
[8] KHAMENEH BAGHERI, Tahereh & al. (2015). Phénix, un mythe dans les poèmes de Nima Youchedj et Guillaume
Apollinaire. Revue des Etudes de la langue Française. vol.7, n° 2, pp. 1-12.
[9] MARCOTTE, Gilles. « Le temps du Matou ». Écrire à Montréal, Montréal, Boréal (coll. « Papiers collés»), 1997,
pp. 137-157.
[10] NAZIR-DOUST, Mas'oud & al. (2020). Rosie Carpe : un roman poétique. Recherches en Langue et Littérature
Françaises. vol. 14, n° 26, pp. 149-161.
[11] ROBIN, Régine. Le réalisme socialiste. Une esthétique impossible. Paris : Payot (coll. « Aux origines de notre
temps »), 1986.
[12] -----. Le roman mémoriel : de l'histoire à l'écriture du hors-lieu. Longueuil, Le Préambule (coll. « L'Univers des
discours »), 1989.
[13] -----. « Pour une socio-poétique de l'imaginaire social », Jacques NEFS et Marie-Claire ROPARS. La politique du
texte. Enjeux sociocritiques. Lille, Presses universitaires de Lille, 1992, pp. 95-121. [Une version remaniée a paru
dans Discours social /Social Discourse, vol. 5, nos 1-2, 1993, pp. 6-27].
[14] YOUSEFI BEHZADI, Majid. «Nīmā Yušig et les poètes modernes français (Alfred de Vigny et Paul Éluard) ».
Pazhuhesh-e Zabanha-ye Khareji, n° 53, Tehran, 2009, pp. 121-132.
[1] http://www.tabrizinfo.com
[2] http://fr.wikipedia.org/wiki/Mohammad_Ali_Shah
[3] http://fr.wikipedia.org/wiki/Seyyed_Ziaeddin_Tabatabaee
[4] http://en.wikipedia.org/wiki/Mohammad_Ali_Jamalzadeh
[5] http://fr.wikipedia.org/wiki/Mohammad_Ali_Shah
[6] http://fa.wikipedia.org/wiki/عشقی _میرزاده
[7] http://fa.wikipedia.org/wiki/عارف _قزوینی
[8] http://fa.wikipedia.org/wiki/ابوالقاسم _الهوتی
[9] http://fa.wikipedia.org/wiki/نیما _یوشیج
[10] http://fa.wikipedia.org/wiki/ایرج _میرزا
[11] http://daneshnameh.roshd.ir/mavara-index.php?
[12] http://www.farhangsara.com/fnamdaran_iran_dehkhoda_htm
[13] http://www.goodreads.com/author/show/113576_Ali_Esfandiari_Nima_Yushij
[14] http://www.forum.googlen.ir/showthread.php?
[15] http://www.iranpoetry.com/archives/00041.php….
منابع فارسی
[1] آریان پور یحیی، از صبا تا نیما، انتشارات زوار، .1375
[2] پورنامداریان تقی. خانه ام ابری است. تهران، انتشارات مروارید، .1377
[3] حمیدیان سعید. داستان دگردیسی، روند دگرگونیهای شعر نیما یوشیج، انتشارات
نیلوفر، .1383
[4] دین محمدی کرسفی نصرت هللا. » بازآفرینی نیما از حکایت » کرم شبتاب « کلیله و
دمنه در شعر » مهتاب ««. پژوهشهای زبان و ادبیات فارسی، دوره جدید، سال سوم،
شماره 2 )پیاپی 10( تابستان ،1390 ص .103-116
[5] سجودی فرزان. » درآمدی بر نشانه شناسی شعر «. فرهنگ و هنر، سال ،2 شماره ،2
.1378
[6] سجودی فرزان، کاکه خانی فرناز. » بازی نشانه ها و ترجمه ی شعر «. زبان پژوهی
دانشگاه الزهراء، سال سوم، شماره ،5 پاییز و زمستان ،1390 ص .133-153
[7] فروغی حسن، رضایی مهناز. » تصویر مرگ و زندگی در شعر معاصر ایران «. پژوهش
ادبیات معاصر جهان، دوره ،18 شماره ،2 پاییز و زمستان ،1392 ص .159-170
[8] نبوی مهران، مهاجر، بهزاد. به سوی زبان شناسی شعر. چاپ اا . تهران، نشر
مرکز.1
)