نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه زبان و ادبیات فرانسه، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، ایران

2 دانشیار گروه زبان و ادبیات فرانسه، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اراک، اراک، ایران.

چکیده

زن و زنانگی به عنوان جنبه‌های باروری و حیات همواره در اساطیر، ادیان و صورت‌های ابتدایی حیات بشری نقش تعیین کننده‌ای داشته‌اند و این امر در ادب فارسی با داشتن سنت بسیار مستحکمی که در پیش زمینه‌اش، پرستش ایزد بانوان ایرانی که مشهورترین آنها آناهیتاست؛ بازتاب فراوانی داشته است. نمود ناخودآگاه این کهن الگو به گفته یونگ ناشی از تجلی آنیماست. آنیما در واقع جنبة ناخوآگاه زنانة ذهنی یک مرد است که از ناهشیار جمعی سرچشمه می‌گیرد. این کهن الگو از مهم‌ترین کهن الگوهایی می باشد که یونگ- روان شناس شهیر سوئیسی- آن‌را بررسی کرده است. هدف اصلی از نوشتار حاضر، بررسی نمود آنیما در احمد شاملو می‌باشد. احمد شاملو پرچمدار شعر سپید ایران و از بزرگترین شاعران جهان است که نقش برجسته‌ای در تحول شعر فارسی داشته است. هدف نگارنده از انجام پژوهشی با این عنوان، آشنایی خواننده با نظریة کهن الگوهای یونگ و انعکاس آن در ادبیات، دیدگاه شاعر درباره‌ نمادهای باروری و زندگی و چگونگی استفادۀ آن‌ها از آنیما در اشعارش است. همچنین در این جستار، در بررسی آنیما و اشکال مختلف کهن الگوهای زنانگی در شعر شاملو بیشتر به نظریه یونگ به عنوان قدیمی‌ترین نظریه در روانشناسی استناد می‌کنیم.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

[1] Fordham, Freida. Introduction à la psychologie jungienne. Traduit par Jalal Sattâri. Téhéran : Ashrafi.
[2] Guerin, wilfred L.; Labor, Earle G. et Lee, Morgan. Guide to Literary Criticism Approaches. Traduit par Zahra Mihanzadeh. Première édition. Téhéran : Publications d'information, 1991.
[3] Hall, Calvin Springer et J. Nordby Vernon. A Primer of Jungian psychology. Traduit par Mohammad Hussein Moqbel. Téhéran : Jihad University Cultural Center, Teacher Training Unit, 1996.
[4] Hashemi, Mahsa. « L’analyse Subjective et intersubjective du paysage dans le discours poétique de René Char et Ahmad Shamlou ». Plume, Revue Semestrielle de l’Association Iranienne de Langue et Littérature Française, Douzième année, n. 25, printemps-été 2017, pp. 33-50.
[5] Homère. L'Iliade. Traduit par Saeed Nafisi, 16e édition. Téhéran : Publications scientifiques et culturelles, 2003.
[6] Hosseini, Rouhollah. « Le concept de l’amour dans la littérature persane classique : entre sensualité physique et spiritualité mystique ». Revue des Etudes de la Langue Française, v. 9, Issue 2, n. 17, 2017, pp. 47-56.
[7] Jones, Ernst ; Mart, Ruber et O. Manui et Carl, Abraham. Mystère et proverbe en psychanalyse et littérature. Traduit par Jalal Sattari. Téhéran : Toos Publication, 1366.
[8] Jung, Carl- Gustav. Les Racines de la Conscience. Buchet Chastel : Documents Edition, 1995.
[9] Jung, Carl- Gustav. L'homme et ses symboles. Paris : Pont Royal, 1964.
[10] Jung, Carl- Gustav. Les archétypes de l’inconscient collectif, publiée pour la première fois dans les Annales d’Eranos, 1934.
[11] Jung, Carl- Gustav. Psychologie et alchimie. Paris : publication Buchet Chastel, 2014.
[12] Khan Mohammadi, Fatemeh. « Reconstruction du passé mystique dans Mémoire d’Hardien de Yourcenar et Douleur de Siavache de Fassih ». Revue de la Faculté des Lettres, Année 11, n.19, Printemps-Eté 2017, pp. 117-143.
[13] پاشایی عسگری، زندگیوشعراحمدشاملو، چاپ اول، انتشارات آستان قدس رضوی، مشهد، 1378.
[14] ستاری جلال، سهمفهوماساسیدرروانشناسییونگ، رمزومثلدرروانکاوی، ترجمه و تألیف جلال ستاری، توس، تهران،1366.
[15] سیاهپوش حمید،زنیتنها،یادنامهفروغفرخزاد، چاپ اول، انتشارات نگاه، تهران، 1376.
[16] شاملو احمد،آهنگهایفراموششده، چاپ اول، شرکت چاپ سپهر، تهران، 1326.
[17] شاملو احمد، (آیدادرآینه (منوتو، چاپخانه بانک بازرگانی ایران، تهران، 1343.
[18] شاملو احمد، (آیدادرآینه (سرودآنکسکهازکوچهبهخانهبرمی‌گردد، نشر زمانه، تهران، 1343.
[19]شاملو احمد، (آیدادرآینه (شبانه، انتشارات نیل، تهران، 1343.
[20] شاملو احمد،تاشکوفهسرخیکپیراهن، انتشارات نیل، تهران، 1343.
[21]شاملو احمد، قطعنامه، چاپ سوم، انتشارات مروارید، تهران، 1372.
[22]شاملو احمد،ققنوسدرباران، چاپ پنجم، انتشارات نگاه و انتشارات زمانه، تهران، 1372.
[23] شاملو احمد، لحظه‌هاوهمیشه، چاپ پنجم، انتشارات نگاه و انتشارات زمانه، تهران، 1372.
[24]شاملو احمد،مرثیه‌هایخاکو شکفتندرمه، نشر زمانه، تهران، 1372.
[25]شاملو احمد، آیدا،درختوخنجرهوخاطره، چاپ پنجم، انتشارات مروارید، تهران، 1379.
[26]شاملو احمد،ابراهیمدرآتش، چاپ هشتم، انتشارات نگاه و انتشارات زمانه، تهران، 1379.
[27]شاملو احمد،باغآینه، چاپ نهم، انتشارات زمانه، تهران، 1379.
[28] شاملو احمد، ترانه‌هایکوچکغربت، انتشارات زمانه، تهران، 1379.
[29]شاملو احمد،مدایحبی‌صله، چاپ چهارم، انتشارات نگاه و انتشارات زمانه، تهران، 1384.
[30]شاملو احمد، مجموعهاشعار: دفتر یکم شعرها، 1378-1323، انتشارات نگاه، تهران، 1389.
[31] شمیسا سیروس،نگاهیتازهبهبدیع، انتشارات فردوسی، تهران، 1373.
[32] شهرجردی پرهام، ادیسهبامداد، انتشارات کاروان، تهران، 1381.
[33] صنعتی محمد، صادقهدایتوهراسازمرگ، چاپ اول، نشر مرکز، تهران، 1380.
[34] یاوری حورا،روان‌کاویوادبیات، دومتن،دوانسان،دوجهان، چاپ اول، نشر تاریخ ایران، تهران، 1374.