مریم شیبانیان؛ بهاره ادهمی مقدم
چکیده
عنصر شخصیت موضوع مطالعات ادبی زیادی بوده است. با این حال، مطالعات اندکی اثر زیباشناختی این عنصر بر دریافت خواننده را مورد بررسی قرار دادهاند. تحقیقات ونسان ژوو دربارۀ تأثیر شخصیت این فقدان نظری را ...
بیشتر
عنصر شخصیت موضوع مطالعات ادبی زیادی بوده است. با این حال، مطالعات اندکی اثر زیباشناختی این عنصر بر دریافت خواننده را مورد بررسی قرار دادهاند. تحقیقات ونسان ژوو دربارۀ تأثیر شخصیت این فقدان نظری را جبران میکند. او در تأثیر شخصیت در رمان (2001) میگوید شخصیت میتواند منشأ سه نوع تأثیر بر خواننده باشد: شخصیت به مثابۀ شخص، شخصیت به مثابۀ عامل و شخصیت به مثابۀ بهانه. در پژوهش حاضر، از خلال رمان بیابان اثر لوکلزیو به مطالعۀ تأثیر شخصیت به مثابۀ بهانه میپردازیم. این تأثیر هنگامی به وجود میآید که خواننده امیال خود را در عنصر شخصیت بازیابد. اما تعامل خواننده با این بُعد شخصیت مطابق چه سازوکاری صورت میگیرد و چگونه این تعامل باعث برونریزی امیال تکانشی خواننده میشود تا لذت خوانش را برانگیزد؟ چه شگردهای روایی زمینهساز تأثیر شخصیت به مثابۀ بهانه هستند؟ برای پاسخ به این سؤالات و به منظور شناخت بهتر فرایند عمل خوانش و تأثیر آن بر خواننده، به بررسی سه میل تکانشی موجود در بیایان میپردازیم که عبارتند از: میل به تماشاگری، گرایش به امر مغایر با انسانیت و امر غیر انسانی و میل به تأیید خود. همچنین، به مطالعۀ شیوههای مختلف آمادهسازی روایی اثر به منظور ایجاد تأثیر مذکور در دریافت میپردازیم.
